Polub nas na Facebooku

Organizator:

Partnerzy:

DZIAŁAJ

BĄDŹ

AKTYWNY

Polipy rak jelita grubego

 

Prof. dr hab.med. Piotr Krokowicz

 

Czym są polipy jelita grubego?

 

Polipy to uwypuklenia błony śluzowej jelita grubego ponad jej powierzchnię. Należą do nowotworów łagodnych a częstość ich występowania waha się w granicach 20-40% u osób, u których wykonano kolonoskopię. Ze względu na budowę histologiczną polipy dzielą się na:

 

  • gruczolakowe – należą do nowotworów niezłośliwych ale udowodniono, że mogą ulegać przemianie złośliwej do raka jelita grubego. Ryzyko zezłośliwienia polipa gruczolakowego o średnicy > 2 cm wynosi 10-50%. Proces wzrostu polipa i powstania raka w przybliżeniu wynosi 10-12 lat, dlatego tak ważne jest prowadzenie badań przesiewowych w grupie pacjentów powyżej 40 roku życia, aby jak najwcześniej zdiagnozować polipy i je usunąć, zmniejszając ryzyko rozwoju raka.
  • hiperplastyczne – częściej rozwijają się w odbytnicy, lub też w odpowiedzi na zmiany zapalne, metaboliczne i niedokrwienne w nabłonku jelitowym. Często ten rodzaj polipów występuje w okolicy nowo wytworzonych zespoleń jelitowych po zabiegach resekcyjnych. Ryzyko przemiany złośliwej nie jest tak znaczne jak w przypadku polipów gruczolakowych, jednak duże i mnogie polipy hiperplastyczne powinny być usuwane.
  • hamartomatyczne – często w zespołach uwarunkowanych genetycznie
  • rzekome (pseudopolipy) – powstają w wyniku zniszczenia błony śluzowej przez proces chorobowy (najczęściej w przypadkach wrzodziejącego zapalenia jelita grubego) z zaoszczędzeniem fragmentów prawidłowej śluzówki.

 

Genetycznie uwarunkowane zespoły polipowatości jelita grubego

 

Rodzinna polipowatość gruczolakowata (FAP; Familial Adenomatous Polyposis): związana z występowaniem mutacji w genie supresorowym APC; charakteryzuje się występowaniem licznych (setek a nawet tysięcy) polipów gruczolakowych jelita grubego o dużym potencjale przemiany nowotworowej. Objawy pod postacią biegunek i obecności krwi w stolcu pojawiają się zwykle około 20 roku życia, chociaż najwcześniejsze ich wystąpienie zaobserwowano u 5-letniego pacjenta. Transformacja polipów w nowotwór złośliwy występuje średnio w wieku 40 lat. Polipowatości jelita grubego często towarzyszy obecność polipów żołądka i dwunastnicy oraz występowanie zmian w siatkówce oka, zmian skórnych, kostnych i nowotworów poza jelitem grubym: raków brodawkowatych tarczycy, nowotworów nadnerczy. Istnieje łagodna forma rodzinnej polipowatości gruczolakowatej (AAPC; Atenuated Adenomatous Polyposis Coli), charakteryzująca się występowaniem mniejszej liczby polipów jelita grubego (od kilku do stu). Dla właściwego leczenia ważne jest określenie nosicieli mutacji i objęcie pacjentów kontrolą endoskopową, wykonywaną raz w roku od okresu dojrzewania. Jedynym skutecznym leczeniem profilaktycznym, chroniącym przed rozwojem raka pozostaje operacyjne usunięcie całego jelita grubego.

 

Zespół Gardnera: jest formą FAP z licznymi objawami pozajelitowymi w formie kostniaków, zmian w siatkówce oka, torbieli gruczołów łojowych, zmian w budowie uzębienia, włókniakowatości naciekowej (desmoidów).

 

Zespół Turcota: współwystępowanie polipowatości jelita grubego z guzami mózgu.

 

Zespół Peutz-Jeghersa: charakteryzuje się obecnością polipów hamartomatycznych przewodu pokarmowego, zaburzeń pigmentacji błony śluzowej warg, jamy ustnej, narządów płciowych oraz podwyższonym ryzykiem wystąpienia nowotworów trzustki, płuc, piersi, jajnika, macicy.

 

Jakie objawy wywołują polipy jelita grubego?

 

Większość polipów nie powoduje objawów i jest wykrywana w trakcie przypadkowego badania endoskopowego, dlatego tak istotne są badania profilaktyczne! Zmiana rytmu wypróżnień, zaparcia, biegunki, często z domieszką krwi lub śluzu, parcie na stolec, niedokrwistość, bóle brzucha – to objawy, które powinny nas zaalarmować i skłonić do niezwłocznej wizyty u lekarza. Część z wymienionych objawów obecna jest także w przypadkach raka jelita grubego.

 

Jakie są dostępne metody diagnostyczne?

 

Najlepszym narzędziem w diagnostyce polipów jelita grubego jest kolonoskopia (badanie całego jelita grubego przy pomocy giętkiego endoskopu), które jednocześnie pozwala na usunięcie zmian przy pomocy przystosowanych do tego narzędzi (kleszczyki, pętle). Obecnie w większości ośrodków zajmujących się profilaktycznymi badaniami kolonoskopowymi można je wykonać ambulatoryjnie. Część polipów lokalizuje się w odbytnicy i niektóre można usunąć w trakcie badania sztywnym rektoskopem ( w odróżnieniu do kolonoskopii, badanie rektoskopowe pozwala na uwidocznienie około1520 cm jelita grubego od wysokości zwieraczy). Jednak usunięcie zmian w odbytnicy nie wyklucza ich obecności w pozostałych odcinkach okrężnicy i zawsze zmusza do wykonania oceny endoskopowej całego jelita grubego. Polipy można pośrednio diagnozować przy wykorzystaniu badania kontrastowego jelita grubego, lecz w odróżnieniu do kolonoskopii nie jest to metoda łącząca możliwości diagnostyczne i terapeutyczne. Można także przed badaniem endoskopowym wykonać test na obecność krwi utajonej w kale, jednak pamiętajmy, że jest to badanie dodatkowe a negatywny wynik testu nie wyklucza obecności polipów i raka.

 

Jakie są metody leczenia polipów jelita grubego i czy zawsze leczenie jest konieczne?

 

Z uwagi na udowodnione ryzyko rozwoju raka jelita grubego na podłożu polipów gruczolakowych, każdy polip powinien zostać usunięty w całości w trakcie badania endoskopowego. Biopsja zmian polipowatych nie powinna być rutynowo stosowana, gdyż pobieramy wycinek tylko z konkretnego punktu przestrzennego w obrębie polipa a ujemny wynik biopsji (tzn. brak komórek nowotworowych w pobranym materiale) nie wyklucza obecności raka. W przypadku niektórych dużych, nieuszypułowanych zmian polipowatych usuwa się je etapowo w kilku sesjach endoskopowych. Polipy, których nie można usunąć metodą endoskopową kwalifikują się do leczenia operacyjnego, a metodę należy indywidualnie rozważyć i dostosować do każdego pacjenta.

 

żródło: www.pkk.prg.pl

 

Są już z nami:

Patronat honorowy:

Partnerzy:

Wspierają nas:

Patroni medialni:

Kontakt:

ABK Grupa, tel.: +48 22 401 22 16, e-mail: kontakt@rakjelita.pl

„Rak Jelita Polska”, strona www oraz podmiot prowadzący program nie są odpowiedzialne za jakiekolwiek medyczne usługi, zabiegi, diagnozy lub leczenie.

To lekarz lub lekarze prowadzący pacjenta są wyłącznie odpowiedzialni za przeprowadzenie i stosowanie usług oraz zabiegów medycznych.

Wyłączną wolą lekarza lub pacjenta jest skorzystać lub nie z informacji oferowanych w ramach „Rak Jelita Polska”.

 

Informacje zawarte na stronie „Rak Jelita Polska” mają stanowić podstawę do budowania świadomości choroby. Wszystkie materiały są wyłącznie informacyjne

i nie mają intencji ani zamiaru zastępowania usług medycznych specjalistów oraz nie mogą być jako takie traktowane.

 

 

ABK Grupa 2018. Wszelkie prawa zastrzeżone.

www.abkgrupa.pl