Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych. Zarówno u kobiet jak i u mężczyzn znajduje się na 3 miejscu pod względem częstości zachorowania.

 

Definicja

 

Pełne informacje na stronie www.pkk.org.pl.

 

Dr n.med. Radosław Samsel, Prof. dr hab. med. Marek Szczepkowski

 

DEFINICJA: Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych. Zarówno u kobiet jak i u mężczyzn znajduje się na 3 miejscu pod względem częstości zachorowania.

 

Według krajowego rejestru nowotworów prowadzonego prze Centrum Onkologii w 2010r ( najświeższe dostępne dane ) zachorowało na raka jelita grubego w Polsce 15568 osób ( w tym 8613 mężczyzn i 6955 kobiet). Zmarło z powodu tego nowotworu w 2010r 10508 pacjentów ( ( w tym 5796 mężczyzn i 4712 kobiet ).

 

Najczęstszym typem nowotworu jelita grubego jest rak gruczołowy ( adenocarcinoma ). Dużo rzadziej mogą w jelicie grubym występować rakowiaki9 guzy neuroendokrynne ), nowotwory stromalne ( GIST ) i chłoniak.

 

Rak w odbytnicy i rak zlokalizowany w pozostałych odcinkach jelita grubego to ten sam nowotwór. Ze względu na specyfikę położenia odbytnicy i inne podejście do leczenia często nowotwory te omawiane są osobno.

 

PRZYCZYNY: Rak jelita grubego najczęściej rozwija się w polipach jelita grubego ( patrz informacja o polipach ). Jak w przypadku zdecydowanej większości nowotworów czynnikiem ryzyka jest wiek zdecydowana większość raków jelita rozwija się u ludzi powyżej 40 roku życia. Zwiększone ryzyko wystąpienie tego nowotworu występuje u pacjentów, u których w rodzinie występowały nowotwory jelita grubego. Zwiększone ryzyko raka jelita grubego występuje również u pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, pacjentów, u których wcześniej leczono nowotwory macicy, piersi, jajnika.

 

OBJAWY: Najczęstszymi objawami raka jelita grubego jest krwawienie z odbytu ( krew w stolcu, na stolcu ) oraz zmiana w rytmie wypróżnień biegunki i zaparcia często naprzemiennie. Bóle brzucha i spadek masy ciała są objawami późnymi świadczącymi najczęściej o znacznym zaawansowaniu choroby.

 

ROZPOZNANIE: Najkorzystniejsze jest rozpoznanie raka jelita grubego w stadium bezobjawowym. Można to osiągnąć poprzez badanie endoskopowe jelita grubego ( patrz w zakładce badania ). W Polsce obecnie wykonuje się bezpłatne badania przesiewowe ( na które nie trzeba mieć skierowania ) kolonoskopowe u pacjentów między 50 a 65 rokiem życia. U osób, u których w rodzinie przynajmniej jeden krewny pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) miał raka jelita grubego badanie takie wykonuje się w ramach badań przesiewowych od 40 do 49 roku życia. Informacje na temat badań przesiewowych a także miejsc gdzie takie badania można przeprowadzić można uzyskać na stronie http://pbp.org.pl/.

 

U pacjentów, u których w rodzinie wystąpił rak jelita grubego badanie kolonoskopowe powinno się wykonać po 40 rż.

 

W przypadku każdego pacjenta o wskazaniach do kolonoskopii indywidualnie decyduje lekarz w porozumieniu z pacjentem. Jeśli kolonoskopię zleca lekarz to również wykonywana jest ona bezpłatnie również u pacjentów w innych niż powyżej wymienione grupy wiekowe.

 

 Nieodzowne jest badanie lekarskie. W zależności od wskazań lekarz może zlecić też inne badania w ramach diagnostyki tego nowotworu, takich jak badanie USG, tomografia komputerowa czy tez badanie poziomu antygenu CEA.

 

LEKARZ WYKLUCZY ... ( różnicowanie ). Najczęstszą przyczyną krwawień z odbytu są łagodne choroby proktologiczne w tym hemoroidy i szczelina odbytu. Częstą przyczyną szczególnie u osób młodszych są tez choroby zapalne jelit. Lekarz prowadzący na podstawie badania pacjenta i podstawie badań dodatkowych stawia właściwie rozpoznanie.

 

LECZENIE: Leczenie operacyjne jest podstawą leczenia raka jelita grubego. Podejście do leczenia jest nieco inne w zależności od położenia nowotworu. W przypadku raka położonego w odbytnicy obecnie przeważa podejście, że najpierw należy guz naświetlić radioterapia przedoperacyjna, a operacje wykonuje się po wcześniejszej radioterapii. W przypadku pozostałych odcinków jelita grubego leczeniem z wyboru jest leczenie operacyjne. Ewentualne leczenie uzupełniające (chemioterapia, a w przypadku raka odbytnicy radioterapia i chemioterapia) jest stosowane po operacji w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu.

 

Czy raka jelita grubego można uniknąć? Jest to jeden z nielicznych nowotworów złośliwych, którego wystąpieniu można zapobiec. Jeśli w kolonoskopii (zarówno wykonywanej w ramach badań przesiewowych jak i zleconej przez lekarza) wykryte zostaną polipy gruczołowe i te polipy zostaną usunięte to nie przekształca się w raka. Wydaje się, że wpływ na zmniejszenie ryzyka raka jelita grubego może mieć dieta niskotłuszczowa i bogata w błonnik oraz owoce i warzywa.

 

RYZYKO I POWIKŁANIA ZWIĄZANE Z:

 

CHOROBĄ Rak jelita grubego tak jak zdecydowana większość nowotworów złośliwych jest chorobą potencjalnie śmiertelną. Nie leczony nowotwór rozrasta się, daje przerzuty, najczęściej do wątroby i do płuc i w konsekwencji do śmierci chorego.

 

W przypadku rozpoznania i leczenia nowotworów w zaawansowanym stadium leczenie też nie daje gwarancji uratowania życia. Jednak przy wczesnym wykryciu i prawidłowym postępowaniu terapeutycznym wyniki leczenia są bardzo dobre.

 

OPERACJĄ Operacje związane z leczeniem raka jelita grubego zwykle są rozległe i skomplikowane. Wiążą się zatem z ryzykiem rozlicznych powikłań.

 

Do powikłań okołooperacyjnych należeć mogą krwawienie, uszkodzenie innych narządów, nieszczelność szwu jelitowego z nieszczelnością zespolenia, zakrzepice żylne. Wiele z tych powikłań może wymagać wykonania ponownej operacji.

 

Operacje jelita grubego wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zakażenia rany i jamy otrzewnej skutkującymi ropieniem rany i stanami ropnymi z powstaniem ropni w jamie brzusznej. Po operacjach związanych z leczeniem raka odbytnicy mogą wystąpić zaburzenia seksualne takiej jak zaburzenia erekcji, zaburzenia odczuwania orgazmu, zaburzenia ejakulacji ( wytrysku ).

 

Do późnych powikłań należą między innymi możliwość powstania przepuklin pooperacyjnych, zrostów jelitowych powodujących bóle brzucha i niedrożność.

Tak jak w przypadku większości typów nowotworów leczenie raka jelita grubego jest leczeniem wielospecjalistycznym, w którym uczestniczą chirurdzy, onkolodzy i radioterapeuci.

 

Leczenie

 

Dr n.med. Radosław Samuel, Prof. dr hab. med. Marek Szczepkowski

 

Tak jak w przypadku większości typów nowotworów leczenie raka jelita grubego jest leczeniem wielospecjalistycznym, w którym uczestniczą chirurdzy, onkolodzy i radioterapeuci. W procesie diagnostycznym dodatkowo gastroenterolodzy wykonujący endoskopie i patomorfolodzy określający budowę mikroskopową i stopień zaawansowania guza.

 

LECZENIE CHIRURGICZE jest podstawa leczenia raka jelita grubego. Polega na usunięciu odcinka jelita wraz z guzem i węzłami chłonnymi jelita. Rozległość resekcji i długość usuwanego odcinka jelita zależą od umiejscowienia guza. Operację zwykle wykonuje się poprzez otwarcie jamy brzusznej – tak zwana laparotomię. W wyspecjalizowanych ośrodkach przeszkoleni chirurdzy mogą taką operację wykonać techniką laparoskopową (patrz zakładka laparoskopia).

 

 Niekiedy, szczególnie w przypadku leczenia raka odbytnicy może być konieczne wyłonienie stomii (patrz zakładka stomia).

 

 W przypadku niektórych wczesnych postaci raka odbytnicy, możliwe jest w wyspecjalizowanych ośrodkach leczenie małoinwazyjne metodą przezodbytniczej endoskopowej mikrochirurgii.

 

RADIOTERAPIA jest metodą leczenia nowotworów przy użyciu promieniowania. Jest stosowana w leczeniu raka odbytnicy zarówno jako leczenie wstępne – neoadiuwantowe, samodzielnie lub w polaczeniu z chemioterapią. Dołączenie radioterapii do leczenia chirurgicznego zmniejsza ryzyko wznowy miejscowej nowotworu. Tę metodę leczenia stosują onkolodzy kliniczni/ radioterapeuci.

 

CHEMIOTERAPIA polega na podawaniu leków hamujących namnażanie się komórek nowotworowych. Zwykle podawana jest w formie kroplówek w określonej liczbie cykli. Może składać się z jednego lub kilku różnych leków jednocześnie. Zadaniem chemioterapii jest likwidacja komórek nowotworu, które mogły odłączyć się od głównej masy guza. Chemioterapię stosuje się zarówno w leczeniu raka odbytnicy ( zarówno przed jak i po operacji ) jak i w leczeniu raków okrężnicy. O konieczności zastosowania i rodzaju chemioterapii decyduje się na podstawie badania histopatologicznego ( mikroskopowego ) usuniętych podczas operacji tkanek. Tę metodę leczenia stosują onkolodzy kliniczni/ chemioterapeuci.

 

CO PO LECZENIU

 

Pacjenci leczeni z powodu raka jelita grubego powinni pozostac pod stałą opieką lekarzy specjalistów. Przez pierwsze dwa lata po leczeniu kontrole są częstsze(zazwyczaj co 3 miesiące). Następnie nieco rzadsze (zazwyczaj co 6 miesięcy) do pięciu lat po operacji. Uważa się, że pacjenci po leczeniu raka jelita grubego powinni pozostać pod opieka lekarza specjalisty i okresowo przychodzić na kontrole nawet do końca życia. W ramach kontroli wykonuje się między innymi badanie poziomu antygenu CEA, USG jamy brzusznej, rentgen klatki piersiowej, kolonoskopię, tomografię komputerową jamy brzusznej i miednicy . O rodzaju i czasie wykonania badań decyduje lekarz prowadzący. Pacjenci po leczeniu nowotworów powinni prowadzić zdrowy tryb życia, pożywać dużo warzyw i owoców, ograniczać pokarmy tłuste. Zalecany jest również, dostosowany do wieku i stanu ogólnego regularny wysiłek fizyczny.

 

Ze względu na zwiększone ryzyko nowotworów jelita grubego u krewnych (rodzice, rodzeństwo, dzieci) zaleca się badania kolonoskopowe u wszystkich bliskich po 40 roku życia.

Słownik

 

Dr n. med. Radosław Samuel, Prof. dr hab.med. Marek Szczepkowski

 

Proktologiem nazywamy lekarza (najczęściej chirurga) zajmującego się diagnostyką i leczeniem chorób odbytu.

 

Koloproktolog jest pojęciem szerszym i oznacza lekarza (zazwyczaj chirurga) zajmującego sie diagnostyką i leczeniem całego jelita grubego w tym odbytu.

 

W wielu krajach (szczególnie anglosaskich takich jak Wielka Brytania i Stany Zjednoczone) istnieje wyodrębniona specjalizacja z chirurgii kolorektalnej. W Polsce nie ma osobnej specjalizacji tym zakresie. Lekarze zajmujący sie proktologią powołali wiele lat temu Polski Klub Koloproktologii (PKK). Jest to organizacja zrzeszająca lekarzy ( głownie chirurgów ) zajmujących się leczeniem i diagnostyką chorób jelita grubego i odbytu. Celem Klubu jest podnoszenie kwalifikacji lekarzy poprzez szkolenia i kursy, a także promowanie nowoczesnych metod leczenia chorób jelita grubego i odbytu. Obecnie PKK podejmuje działania aby również w Polsce wyodrębnić specjalizację z chirurgii kolorektalnej aby ułatwić pacjentom znalezienie kompetentnych lekarzy i umożliwić leczenie na jak najwyższym poziomie.

Profilaktyka

 

Istnieją różne możliwości i sposoby w kierunku wykrywania Raka Jelta Grubego.

 

W innych państwach, poza Polską, są różne zalecenia, a badania przesiewowe dotyczą wyłącznie ludzi zdrowych bez jakichkolwiek symptomów choroby.

 

1. Od 2012 roku we Francji, Finlandii i Anglii badanie stolca na krew utajoną (test gwajakolowy) jest zalecane co 1-2 lat od 50 roku życia.
2. W Holandii od 2013 roku test immunologiczny stolca na krew utajoną jest zalecany co 1-3 lat od 50 roku życia.
3. Test Sigmoidoskopia w Anglii jest zalecany co 5 lat od 50 roku życia lub jeden raz w życiu około 55 roku życia.
4. Od 2000 roku w Polsce, Niemczech, Austrii i USA Kolonoskopia jest zalecana co 10 lat od 50 roku życia lub jeden raz po 55 roku życia.

 

BADANIE STOLCA NA KREW UTAJONĄ – FOB Test (Fecal Occult Blood Test)

 

Badanie stolca na krew utajoną nie zastępuje badania kolonoskopijnego, które jest najlepszą i doskonała metodą wczesnego wykrycia raka jelita grubego.

FOB test może wykrywać krwawienie z całego przewodu pokarmowego spowodowane np. zapaleniem przełyku i żołądka, rakiem żołądka, chorobą wrzodową, żylakami odbytu i polipami, również jeżeli osoba przyjmuje leki, sterydy, aspirynę i inne produkty podrażniające przewód pokarmowy. FOB Test jest również stosowany w poszukiwaniu przyczyn utraty żelaza u osób z jego niedoborem.

 

Znane są dwie metody Testu FOB: Immunologiczna i gwajakolowa

 

Metoda immunologiczna polega na wykonaniu badania w laboratorium i pozwala na wykrycie niskich poziomów krwi utajonej. Specjalna dieta do przeprowadzenia badania nie jest wymagana. Zalecenia do przeprowadzenia badania:

 

• pobrać próbkę kału wielkości  moreli do plastikowego pojemnika,
• należy pobrać trzy próbki z trzech różnych dni,
• najlepiej pobrać próbki w kolejnych dniach, przechowywać w lodówce i po zakończeniu dostarczyć do laboratorium. Jeżeli próbki są pobierane z przerwami powinny być dostarczone do laboratorium najdalej dzień po ich pobraniu,
• nie należy stosować środków przeczyszczających lub czopków w celu ułatwienia wypróżnienia,
• na dwa dni przed pobraniem próbek nie należy używać aspiryny lub alkoholu aby uniknąć podrażnienia jelita,
• nie pobierać próbek podczas trwania miesiączki lub wizyt u dentysty.

 

Metoda gwajakolowa polega na wykonaniu testu samoczynnie, który można kupić w aptece lub Internecie. Należy dokładnie przestrzegać zaleceń i wskazówek podanych na informacji dołączonej do zakupionego testu. Zalecane jest wykonanie sześciu testów po dwa testy w trzech kolejno pobranych próbkach. Jeden z sześciu pozytywnych testów jest wskazaniem do wykonania kolonoskopii.

 

Badania przesiewowe

 

Zdrowe osoby bez obciążonego wywiadu rodzinnego powinny wykonać badanie przesiewowe w pięćdziesiątym roku życia. Częściej i wcześniej należy wykonać badania u osób z obciążonym wywiadem rodzinnym:

 

• od 40 roku życia jeśli u jednego krewnego pierwszego stopnia rozpoznano raka jelita grubego w wieku powyżej 60 roku życia,
• od 30 roku życia jeśli u krewnego pierwszego stopnia rozpoznano raka jelita grubego przed 60 rokiem życia.

 

Rozróżniamy dwie metody kolonoskopii:

 

• kolonoskopia klasyczna,
• kolonoskopia wirtualna.

 

W obu przypadkach aby badanie było w pełni diagnostyczne jelito grube należy idealnie wyczyścić. Przede wszystkim przed badaniem powinno się stosować płynną dietę i spożywać specjalne preparaty, które pomagają oczyścić jelito. Należy dokładnie wypełniać zalecenia lekarza.

 

Kolonoskopia klasyczna to badanie, które umożliwia obejrzenie wnętrza całego jelita grubego przy użyciu giętkiego endoskopu (kolonoskopu) o grubości palca wskazującego. Głównym celem wykonywania kolonoskopii jest ocena błony śluzowej jelita grubego. Jak przygotować się do tego badania? Jak przebiega kolonoskopia?

 

Kolonoskopia polega na wprowadzeniu kolonoskopu do jelita grubego poprzez bańkę odbytnicy, esicę i okrężnicę zstępującą, poprzecznicę i okrężnicę wstępującą do zastawki krętniczo-kątniczej. Przy użyciu dodatkowych instrumentów, podczas kolonoskopii istnieje możliwość pobrania wycinków śluzówki do badania histopatologicznego i wykonania zabiegów endoskopowych takich jak:

• usuwanie polipów (polipektomia),
• tamowanie krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
• poszerzenie zwężeń jelitowych (np. po zabiegach operacyjnych),
• w nieoperacyjnych nowotworach paliatywne zmniejszenie masy guza w celu uzyskania drożności dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

 

Wskazania do przeprowadzenia kolonoskopii to:

 

• badanie profilaktyczne raka jelita grubego,
• polipy jelita grubego,
• krwawienia z dolnego odcinka  przewodu pokarmowego,
• zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia, biegunki, ołówkowate stolce),
• niedokrwistość z niedoboru żelaza,
• uchyłki jelita grubego,
• choroby zapalne jelit.

 

Kolonoskopia wirtualna to badanie pozwalające na przedstawienie ścian i wnętrza jelita grubego za pomocą trójwymiarowych obrazów uzyskanych w tomografii komputerowej. Badanie tomograficzne w porównaniu z innymi metodami jest mało uciążliwe. Jedyne nieprzyjemne doznania, na jakie można być narażonym, to konieczność – bezpośrednio przed badaniem w pracowni tomografii komputerowej – wypełnienia powietrzem jelita grubego. Badanie trwa 15 – 30 minut. Diagnostyka odbywa się w dwóch pozycjach – na plecach oraz na brzuchu. Wirtualna kolonoskopia uwidacznia odcinek od odbytnicy do kątnicy, czyli całe jelito grube, pod warunkiem bardzo dobrego przygotowania się do badania.

 

Zalety badania:

• niska inwazyjność,
• krótki czas badania,
• brak konieczności hospitalizacji (bezpośrednio po badaniu można udać się do domu),
• nie wymaga sedacji,
• jest bardziej akceptowana przez pacjentów,
• pozwala lekarzowi na precyzyjną ocenę lokalizacji zmiany przed ewentualnym zabiegiem operacyjnym,
• różnicowanie zmian śródściennych od uścisku z zewnątrz,
• możliwość zdiagnozowania zmiany synchronicznej,
• możliwość badania pacjentów leczonych środkami przeciwkrzepliwymi oraz uczulonych na środki znieczulające,
• możliwość badania pacjentów z licznymi zrostami pooperacyjnymi lub dużą przepukliną,
• możliwość badania pacjentów nie wyrażających zgody na badanie klasyczne lub nie kwalifikujących się do badania klasycznego.

Rak Jelita Historie z życia wzięte

 

Polska

 

Maria, 30 lat

 

W obecnych czasach rak, pomimo, że jest bardzo poważną chorobą, nie musi już oznaczać wyroku. Medycyna rozwinęła się do tego stopnia, że z powodzeniem leczy wiele przypadków choroby onkologicznej. W dzisiejszych czasach największym problemem z jakim zmagają się pacjenci w Polsce jest natomiast brak szybkiego dostępu do badań specjalistycznych i brak szeroko zakrojonej profilaktyki.

 

Rak w początkowej fazie rzadko daje jakieś konkretne objawy. Nawet kiedy pojawi się ból w formie cyklicznego pobolewania, jest często niewłaściwie diagnozowany. Moim osobistym doświadczeniem jest rok choroby bez leczenia, kiedy bóle brzucha (wynikające z powiększającego się guza w jelicie grubym) były przez lekarzy źle interpretowane.

 

Kolonoskopię zasugerowano mi dopiero po półrocznym dociekaniu, jaka jest przyczyna bólu. Oprócz tego termin badania ustalono na za 8 miesięcy. Dziś już wiadomo, że nie dożyłabym tego terminu. Determinacja w zgłaszaniu się do szpitala, której motorem były silne napadowe bóle przez kolejne pół roku doprowadziła do tego, że przyjęto mnie na oddział. I już nie po 8 miesiącach, ale po 3 dniach miałam zrobioną kolonoskopię, która pokazała 5 cm guz.

 

Badanie wskazało, że jest to nowotwór złośliwy. Natychmiastowa operacja i kilkumiesięczna chemioterapia pomogły i dziś jestem zdrowa. Co najważniejsze w tej historii to fakt, że trzeba słuchać swojego organizmu i nie odpuszczać, kiedy czujemy, że coś jest nie tak. Bo to właśnie nasz upór może uratować nam życie.

 

W Polsce lekarze pierwszego kontaktu są niestety słabo przygotowani do diagnostyki tak poważnej choroby, a limity w przyjmowaniu na badania specjalistyczne pacjentów z podejrzeniem raka również są sprawą absurdalną. Jednak w takiej rzeczywistości przyszło nam żyć.

 

Dlatego warto jest, będąc osobą zdrową, przykładać dużą uwagę do stylu życia, sposobu odżywia się i regularnych badań, zwłaszcza jeżeli coś nas zaniepokoi. Jak najwięcej ruchu, warzyw i spokoju. Jak najmniej stresu, przetworzonego jedzenia i używek. Moim osobistym apelem może być hasło „lekarzu słuchaj oprócz stetoskopu również swojego pacjenta”.

 

Z życzeniami zdrowia wszystkim osobom, które chorują.

 

 

Dorota Kaniewska członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL-ILKO oraz Prezes Oddziału Regionalnego w Warszawie

 

Ze stomią żyje od 13 lat. Łącznie przeszła 14 operacji oraz radioterapię i chemioterapię. Nie poddała się i dziś dzieli się swoimi doświadczeniami jako wolontariuszka, a także angażuje się społecznie. Bo jak mówi „nie ma nic piękniejszego niż triumf życia nad chorobą”.

 

Wykryto u mnie raka jelita grubego. Jednak nie od razu wyłoniono mi stomię. Po pierwszej operacji pojawiły się komplikacje wywołane radioterapią. Założone mi zespolenie na jelicie grubym zaczęło być nieszczelne. Od pierwszej operacji minął 1 rok i 3 miesiąca. Z powodu pęknięcia jelita grubego lekarze byli zmuszenie wyłonić stomię. To było jedyne wyjście, abym przeżyła.

 

Obecnie nie pracuję. Już trzecią kadencję zasiadam w sądzie jako ławnik. Angażuję się w działalność Polskiego Towarzystwa Stomijnego POL‒ILKO, w którym piastuję stanowisko wiceprezesa. Mimo, że nie jestem czynna zawodowo, to pracuję społecznie jako wolontariuszka. Ostatnio zaczęłam również współpracować z organizatorami inicjatyw powstałych na rzecz leczenia przewlekłego bólu.

 

Przed operacją miałam różne zainteresowania. Jeździłam na rowerze, pracowałam, cieszyłam się życiem. Natomiast nigdy nie byłam społecznikiem. Dopiero choroba zweryfikowała moje spojrzenie na świat i ludzi. Żyję ze stomią od 13 lat. W wyniku choroby zaczęłam angażować się w działania, które mają na celu stworzenie godnych warunków życia dla ludzi chorych na raka i tych, którzy pokonali nowotwór. Zbyt mało mówi się chociażby o walce z bólem przewlekłym. Niewłaściwie przepisane leki uniemożliwiają chorym normalne życie.

 

Zrobiło się wokół mnie luźniej. Wiele osób, które uważałam za swoich przyjaciół, odwróciło się ode mnie. Ludzie boją się mówić o raku, podobnie jak nie potrafią rozmawiać z osobami borykającymi się z tą ciężką chorobą. Często chorzy na raka nie mają siły, aby spotykać się, nie mają ochoty rozmawiać. Jeśli nie ma motywacji do kontaktu z obu stron, wydaje mi się, że dana znajomość umiera śmiercią naturalną. Nie brakuje mi widoku twarzy ludzi, z którymi spędzałam czas wieki temu. Stwierdziłam, że jeśli komuś nie pasowało moje towarzystwo, to nikogo nie będę na siłę angażować w przyjaźń. Większość nowych przyjaźni nawiązałam już po wyłonieniu stomii wśród stomików ze stowarzyszenia.Rodzina wiedziała, że jestem chora. Przechodzili ze mną przez wszystkie etapy nowotworu. Szczególnie blisko mnie była moja mama i życiowy partner. Towarzyszyli mi przy każdej z 14 operacji, jak również 4 lata temu, gdy w wyniku utraty odporności uaktywnił się u mnie brodawczak ludzki.

 

Po operacji stomika krępuje wszystko. Zamknęłam się na świat. Przez okres dwóch lat nie wychodziłam z domu. Nigdy wcześniej nie spotkałam się z określeniem „stomia”, nie wiedziałam, jak taka wyłoniona przetoka wygląda. Dziś zdaję sobie sprawę, jakie podstawowe błędy popełniają lekarze przy wyznaczaniu miejsca wyłaniania stomii. Nie bierze się pod uwagę, że pacjent po operacji zacznie normalnie funkcjonować. Stomia jest wyłaniana bez rezerwy na zmianę wagi. W tym momencie pojawia się problem, ponieważ nadmierne kilogramy powodują, że przetoka zaczyna być wklęsła i utrzymanie higieny jest znacznie utrudnione. Natomiast wybór miejsca wyłonienia stomii powinien być optymalny i jak najbardziej komfortowy dla stomika.

 

Wychodząc z domu miałam wrażenie, że mam na czole wypisane „stomik”. Przez długi czas nie potrafiłam pogodzić się z nową sytuacją. Dopiero w 2012 roku w poszukiwaniu pomocy trafiłam do szpitala na Bielanach. Ówczesny przewodniczący warszawskiego Oddziału Towarzystwa Stomijnego POL‒ILKO, doc. Szczepkowski zaproponował mi stanowisko prezesa. Nie czułam, że jestem odpowiednią osobą, ponieważ jeszcze nie znalazłam swojego miejsca na świecie po operacji. Stwierdziłam, że mimo wszystko czas przeprowadzić kolejną rewolucję. Pomagając innym, pomogłam sama sobie.

 

Kampania jest bardzo potrzebna. Pielęgniarki stomijne, środowiskowe, jak również lekarze nie poświęcają pacjentom wystarczającej ilości czasu. Nie rozmawiają z nimi o stomii, wypowiadają jedynie komunikat, o potrzebie jej wyłonienia. Osoby o silnej psychice poradzą sobie z nową sytuacją, ciekawscy także. Natomiast personel szpitala nie ma kwalifikacji do postępowania z pacjentami, którzy boją się zadawać pytania. Właśnie nieśmiali i zagubieni potrzebują pomocy zarówno ze strony naszego stowarzyszenia, jak i personelu medycznego. Natomiast często wolontariusze nie są dopuszczani do pacjenta leżącego w szpitalu, nawet w celu krótkiej rozmowy.

 

 

Historia raka jelita, Jerzy 61 lat

 

Zauważyłem krew w stolcu. Lekarz polecił zrobienie badania na krew utajoną. Natychmiast skierowano mnie na kolonoskopię i w tym sam dniu spotkałem się z lekarzem chirurgiem.  Lekarz po obejrzeniu zdjęć z kolonoskopii powiedział: mam dla pana dwie wiadomości, dobrą i złą, którą chce pan słyszeć najpierw. Złą: III stopień zaawansowania raka jelita grubego, operacja musi być przeprowadzona natychmiast. A jaka jedt dobra wiadomość zapytałem: ja będę pana operował. Radiologia w dwa tygodnie, operacja 8 godzinna, wyłoniona stomia. W jednej chwili ze zdrowego aktywnego człowieka stałem się zupełnie inną osobą z dużym nawałem problemów.

 

 

Michał, lat 52

 

Wysportowany, aktywny uprawiający niemal wszystkie sporty przez całe życie chodzący na badania regularnie od wielu lat nie przyszło mi do głowy aby zrobić kolonoskopię. Żaden lekarz nie sugerował tego badania. Przypadkowo na „badaniu per rektum” lekarz silnie zasugerował kolonoskopię. Tydzień później diagnoza: rak jelita grubego w bardzo zaawansowanym stadium. Lekarz stwierdził, że przynajmniej 10 lat zabrało aby „wyhodować” takiego raka.

 

 

Australia

 

Adam's bowel cancer story (diagnosed age 23, NSW)

 

I was diagnosed with stage 3 bowel cancer two years ago at the age of 23.  I had been experiencing a range of symptoms for about five years, including rectal bleeding, mucous in my stools, diarrhoea, stomach pain and cramps to changes in my bowel habits. Coincidentally, my mother was also having these problems, so we were both seeing a doctor to try to discover their cause.

 

Alan's bowel cancer story (diagnosed age 48, WA)

 

I got my Rotary bowel test kit from a chemist in 2009. The staff was giving them away so I thought I might as well do one. Two weeks later, the results of the test were sent to my GP and they were positive. I was on holiday in New Zealand when I received an email from the surgery asking me to contact my doctor as soon as possible. When I got back, I went straight to my doctor and was told I had bowel cancer.

 

 Alison's bowel cancer story (mother diagnosed age 73, QLD)

 

This story is about my mum’s ordeal with bowel cancer. She was diagnosed in 2005 at the age of 73, but her diagnosis had taken some time.  Her rectal bleeding was initially thought to be haemorrhoids, and the GP gave her a cream to treat the condition, but the bleeding persisted and, when she finally had a colonoscopy two months later, they found advanced bowel cancer.

 

Aly's bowel cancer story (diagnosed age 57, VIC)

 

It’s hard not having control and not knowing what is happening. I first went to my GP in Nov 2011 after a government bowel screen test sent back a positive result for blood in the stools. My GP recommended a colonoscopy, which I had in late February 2012. I was shocked to find out I had rectal cancer. There was no indication and no family history of bowel cancer either.

 

Amanda's bowel cancer story (mother diagnosed age 40's,WA)

 

My mum was in her mid to late 40s when she was diagnosed with bowel cancer. She died at the age of 50, when I was 27, 11 years ago this year. Mum had experienced symptoms for some time, starting with bowel upsets, stomach pain and changes in her bowel habits. The doctors suggested it was gastro, then Irritable Bowel Syndrome you name it, they suggested it. When I look back it felt as though they were fobbing her off. They never suggested looking into what was causing the problems.

 

Wielka Brytania

 

Robyn's Story

 

I first realised something was wrong when – at 28 years old – I collapsed. It was 2005, and I was taken to hospital for several tests after it turned out I had haemorrhaged from my bowel. When the physician came to tell me the results of my tests he said one word that changed everything: cancer.

 

The following minutes, hours and days were made up of a blur of information competing with mixed emotions of anger and confusion. Until that point I had been a mum with a husband and two young children, and I had just bought a hairdressing salon of my own.

 

A week after the haemorrhage I had surgery to remove the tumour and part of my large intestine. The surgery was successful, as were the 12 months of chemotherapy that followed. By August 2006, things were looking positive and we were planning life without the interruptions that regular chemotherapy treatments bring. I was still having regular checkups with my doctor, including blood tests and scans, but my treatment was over.

 

In February 2007 we had another devastating shock. The routine checkups had shown that the tumour from my colon had spread into my liver. My diagnosis was now metastatic colorectal cancer. The emotion that flooded my body was indescribable.

 

More surgery followed my second diagnosis. After the surgery, my physician and I discussed my options for a treatment plan, to target the cancer cells that had spread through my body and that couldn't be surgically removed. During the conversations, he mentioned a new test that was available – a RAS biomarker test – which could improve my medical team's understanding of my cancer and, more importantly, how we could best treat it.

 

Every cell has a RAS gene, my doctor explained, and a RAS biomarker test would show if my RAS genes has mutated or not. By knowing the mutation status he could identify a treatment that would work best with the specific way my cancer was growing and spreading. The results of my test showed that I had ‘wild-type' (normal) RAS genes. Knowing this, my physician was able to develop a treatment programme specifically for me – one that would shut off my cancer's food supply.

 

Now, 8 years after receiving the news that my cancer had returned and spread, I am once again enjoying my life as a mother and a wife. For now, my cancer is behind me and I can focus on living life to the fullest. RAS testing certainly enabled my physician to give me the medicine I needed and avoid wasting time with other treatments that wouldn't have worked as well.

 

I would urge anyone who has received the terrifying diagnosis of metastatic colorectal cancer to take control and make sure they ask their doctor for a RAS test – so that they too can have the best possible treatment plan, to give themselves the best possible chance of tackling this disease.

 

Robyn is the patient ambassador for the GetTested Campaign.

Wiedza

 

Czy posiadanie długich nóg zwiększa ryzyko zachorowania na raka jelita?

 

Nowe badania sugerują, że może tak być. Wcześniejsze badania powiązały ryzyko zachorowania na raka do wzrostu sugerując, że wyższe osoby mogą być bardziej podatne na choroby niż osoby niższe. Nowe badanie wskazuje podobnie, ale przedstawia nieco bardziej szczegółowe fakty.

 

​

„Rak Jelita Polska”, strona www oraz podmiot prowadzący program nie są odpowiedzialne za jakiekolwiek medyczne usługi, zabiegi, diagnozy lub leczenie.

To lekarz lub lekarze prowadzący pacjenta są wyłącznie odpowiedzialni za przeprowadzenie i stosowanie usług oraz zabiegów medycznych.

Wyłączną wolą lekarza lub pacjenta jest skorzystać lub nie z informacji oferowanych w ramach „Rak Jelita Polska”.

 

Informacje zawarte na stronie „Rak Jelita Polska” mają stanowić podstawę do budowania świadomości choroby. Wszystkie materiały są wyłącznie informacyjne

i nie mają intencji ani zamiaru zastępowania usług medycznych specjalistów oraz nie mogą być jako takie traktowane.

 

 

ABK Grupa 2018. Wszelkie prawa zastrzeżone.

www.abkgrupa.pl